مدیریت پالت در انبار

توزیع و موقعیت صحیح کالا، عملیات لجستیکی یک انبار یا مرکز توزیع را تا حد زیادی تسهیل می‌کند. چیدمان نادرست کالا ممکن است باعث ایجاد مانع در جریان کاری انبار و یا باعث صدمه به کالا و یا حتی منجر به حادثه برای کارکنان انبار شود. نظارت بر بار واحد یکی از فاکتورهای بسیار مهمی است که باید در هنگام ایمنی در انبارها مورد توجه قرار گیرد. بار واحد، یک گروه همگن از مجموعه‌ای از محصولات است که روی یک تکیه گاه یا سکویی مرتب شده‌اند که حمل و نقل کالا را تسهیل می‌کند و بنابراین به عنوان یک واحد لجستیکی عمل می‌کند. بار واحد در یک انبار می‌تواند جعبه بسته بندی محصول، یک ظرف یا یک پالت باشد. پرکاربردترین واحد بار در انبارهای صنعتی بزرگ و کوچک پالت می‌باشد. پالت‌های انبار ابعاد و جنس‌های مختلفی دارند که در ادامه به طور کامل در مورد انها شرح داده خواهد شد.

پالت چیست؟

پالت یک تکیه گاه یا سکوی تخت برای بارگذاری کالاها است. پالت‌ها قاب‌های سفت و سختی هستند که کالاها روی آنها قرار می‌گیرد و به صورت همگن در ارتفاع و سطح پالت توزیع می‌شود. پالت‌ها با استفاده از لیفتراک یا کامیون حمل بار از یک طرف قفسه یا انبار به طرف دیگر منتقل می‌شوند. بسته به اندازه، جنس و غیره، انواع مختلفی وجود دارد. ما در زیر اصلی ترین پالت‌های موجود و ویژگی‌های آنها را لیست می‌کنیم.

ابعاد پالت

پالت‌ها در هر سایز و اندازه‌‌ای ساخته نمی‌شوند بلکه ابعاد استانداردی دارند:

یوروپالت

پالت یورو یک تکیه گاه است که ابعاد آن 100x80 سانتی‌متر است. یورو پالت در حال حاضر گسترده ترین نوع پالت در اروپا است. این نوع پالت توسط انجمن پالت اروپا (EPAL) طراحی شده است. علاوه بر این، یکی از انواع پالت‌های استاندارد شده توسط ISO  (سازمان بین المللی استاندارد) می‌باشد. صنعت و لجستیک اروپا از یوروپالت به عنوان پشتیبانی اصلی برای تسهیل جریان کالا و بسته‌بندی آنها در فرآیند حمل و نقل و ذخیره سازی استفاده می‌کند. اندازه گیری‌های یوروپالت با عرض واگن‌ها، کانتینرها و تریلرهای کامیون که معمولاً 240 سانتی‌متر هستند، تعیین می‌شود که به آنها امکان می‌دهد به گونه‌ای قرار گیرند که از فضای موجود نهایت استفاده را ببرند. ویژگی‌های اصلی پالت انبار اروپایی:

• ابعاد: طول 80 سانتی‌متر، با 120 سانتی‌متر.
• مواد: 11 تخته چوبی، 9 بلوک، 78 میخ.
• وزن تقریبی: 25 کیلوگرم.
• حجم کار ایمن در حال حرکت: 1500 کیلوگرم.
• بار استاتیک: هنگام چیدن پالت های بارگیری شده روی یک سطح جامد و یکنواخت، کمترین پالت نباید بیش از 5500 کیلوگرم باشد.

پالت آمریکایی

ابعاد پالت آمریکایی 100x120 سانتی‌متر است و به طور گسترده‌ای در لجستیک آمریکایی و ژاپنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به آن پالت یا ایزوپالت جهانی نیز گفته می‌شود. ویژگی‌های اصلی پالت انبار امریکایی:

• اندازه گیری‌ها: طول 100 سانتی‌متر، عرض 120 سانتی‌متر.
• وزن تقریبی: 25 کیلوگرم.
• حجم کار ایمن در حال حرکت: 1500 کیلوگرم
• بار استاتیک: در یک سطح صاف، جامد و ایمن از 6000 کیلوگرم بیشتر نشوید.

سایر اندازه‌های پالت

سایر ابعاد پالت انبار به شرح زیر است:

• 110x110 سانتی‌متر
• 115x115 سانتی‌متر
• 80x120 سانتی‌متر

همچنین سازمان ISO 4، علاوه بر ابعاد یوروپالت و پالت امریکایی ابعاد استاندارد دیگری را نیز برای پالت‌ها در نظر گرفته است. سایر ابعاد پالت انبار به شرح زیر است:

• 1016x1219 میلیمتر
• 1165x1165 میلیمتر
• 1067x1067 میلیمتر
• 1100x1100میلیمتر

ورودی پالت انبارداری

نقاط ورودی به پالت به تعداد نقاطی گفته می‌شود که لیفتراک یا هر وسیله مکانیکی دیگر می‌تواند با استفاده از چنکگ‌هایش پالت را بلند کند:

• 4 نقطه ورود: لیفتراک یا تجهیزات مکانیکی برای حمل پالت می‌توانند از هر طرف در طول یا عرض به پالت دسترسی داشته باشند.
• 2 نقطه ورود: فقط در 2 طرف مخالف یکدیگر می توان به پالت دسترسی داشت. این پالت‌ها تحرک کمتری نسبت به 4 ورودی دارند زیرا دسترسی کمتری دارند.

جنس پالت انبار

پالت‌ها معمولا یا از جنس چوب هستند و یا پلاستیک و فلز. هرکدام از این نوع پالت‌ها، مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند که در ادامه در مورد آنها بیشتر توضیح داده خواهد شد:

پالت چوبی

پالت‌های چوبی بیشترین تقاضا را دارند که دارای سهم بازار در حدود 90٪ یا 95٪ هستند.

• مزایا پالت چوبی: این پالت‌ها از نظر مقاومت، قابلیت اطمینان و سهولت در ترمیم بسیار مناسب هستند که باعث افزایش طول عمر آنها می‌شود، همچنین از قیمت‌های رقابتی برخوردار هستند. مزیت دیگر پالت‌های چوبی انبار سهولت بازیافت آنها است.
• معایب پالت چوبی: صدمه به ساختار پالت از معایت پالت چوبی است. اگر پالت چوب به شدت کوبیده شود، دچار آسیب جدی می‌شود. همچنین تمیز و ضد عفونی کردن آن نیز نسبت به سایر پالت‌ها سخت‌تر است.

پالت‌های چوبی، صرف نظر از ابعاد آنها، تابع مقررات ISPM 15 هستند. ISPM 15 ایجاب می‌کند که پالت‌ها با استفاده از چوب‌های مارک دار ساخته شده و برای جلوگیری از حضور و تکثیر آفات مربوط به چوب، از تیمار گیاه پزشکی استفاده شود. پالت‌هایی که با این مقررات مطابقت دارند حاوی صفحه شناسایی یا برچسب گذاری مربوطه هستند.

پالت پلاستیکی

پالت‌های پلاستیکی به مرور جایگاه خود را در کنار پالت چوبی به دست آورده‌اند:

• مزایای پالت پلاستیکی برای انبار: تمیز کردن و ضد عفونی کردن پالت پلاستیکی راحت‌تر از پالت‌های چوبی است. نسبت به پالت‌های چوبی وزن کمتری دارند و همچنین دوام بیشتری دارند زیرا در مقابل ضربه مقاومت بیشتری دارند. همچنین 100٪ قابل بازیافت هستند.
• معایب پالت پلاستیکی: در صرتی که بارهای بیش از حد سنگین روی آنها قرار بگیرد تغییر شکل می‌دهند و نسبت به پالت‌های چوبی گران‌تر هستند. همچنین دانستن اینکه از چه ماده‌ای دقیقا ساخته شده‌اند نیز مهم است زیرا مقاومت و دوام بسته به نوع پلاستیک به طور قابل توجهی متفاوت خواهد بود. همچنین، اگر پالت آسیب اساسی ببیند، امکان تعمیر آن وجود ندارد.

پالت فلزی انبار

مقاوم‌ترین و همچنین سنگین‌ترین پالت، پالت فلزی است. پالت‌های فلزی معمولا از جنس فولاد یا آلومینیوم هستند و بیشتر در صنعت فلزات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• مزایای پالت فلزی: پالت‌های فلزی به راحتی تمیز و ضد عفونی می‌شوند و همچنین به دلیل مقاومت و دوام در برابر ضربه، از عمر مفید بالایی برخوردار هستند. پالت‌های فلزی انبار همچنین توانایی حمل بارهای بسیار سنگین را نیز دارند.
• معایب پالت فلزی: وزن آنها از پالت‌های ساخته شده با مواد دیگر بیشتر است که این موضوع هزینه حمل و نقل را افزایش می‌دهد.

چیدمان پالت در انبار

برای چیدمان پالت‌ها در انبار باید به نکات زیر توجه کنید:

• وزن و ابعاد پالت (طول، ارتفاع، عرض) جز نکات اساسی هستند که باید هنگام طراحی طرح سیستم قفسه بندی پالت از آنها آگاه باشید.
• ملاحظات مربوط به کالاهای ذخیره شده در انبار را در نظر بگیرید. برای مثال اگر از سیستم FIFO، LIFO و یا FEFO استفاده می‌کنید، هنگام چیدمان پالت‌های باید الویت خروج محصولات از انبار را در نظر بگیرید. برای مثال سیستم راک پالت Drive-In برای انبار FIFO مناسب نمی‌باشد.
• تعداد SKU یا (stock-keeping unit) و تعداد پالت در هر SKU در یک مرکز نقش مهمی در تعیین نوع سیستم بسته بندی پالت شما ممکن است داشته باشد.
• در هر انباری، هم محصولاتی وجود دارد که نرخ ورود و خروج آنها بسیار زیاد است و هم محصولاتی وجود دارد که نرخ ورود و خروج آنها بسیار کم است. مهم است که بدانید کدام یک از محصولات شما زمان برگشت سریع تری دارند و به آنها بیشتر مراجعه می‌شود. درک اینکه چگونه این موضوع می‌تواند بر طراحی سیستم شما تأثیر بگذارد به بهینه سازی زمان ، به ویژه برای محصولات با زمان برگشت سریع کمک می کند. 
• به نوع تجهیزات حمل و نقل (لیفتراک، بالابر یا گاری‌های دستی) که برای جابه جایی پالت در تاسیسات شما استفاده می‌شود توجه کنید و هنگام چیدمان پالت‌ها فضای کافی برای عبور این تجهیزات در نظر بگیرید. 

مدیریت پالت در انبار

در سیستم‌های مدیریت انبار مبتنی بر بارکد، پالت‌های در کنترل و مدیریت موجودی نقش مهمی ایفا می‌کنند سرعت انجام عملیات‌ انبار به صورت قابل توجهی بالا می‌رود. در این سیستم‌ها برای ثبت ورود و خروج کالا از انبار نیاز نیست تک تک کالاهای موجود روی پالت به صورت تکی ثبت شوند، بلکه تنها با اسکن بارکد روی پالت لیست کالاهای موجود روی پالت برای انباردار ظاهر می‌شود. برای این منظور در سیستم‌های مدیریت انبار مبتنی بر بارکد تمامی پالت‌های موجود در انبار بواسطه بارکد منحصر به فردشان دارای شناسنامه می‌شوند.

حسین نورالهی

تیر 1401