سیستم انبارداری FEFO 

هر انباری بسته به اینکه چه کالایی را نگه‌داری می‌کند، استراتژی خاصی را برای سیستم انبارداری و مدیریت انبار در نظر می‌گیرد. انبارهای مواد غذایی، دارویی و آرایشی و بهداشتی بخاطر ملاحظات مربوط به تاریخ انقضاء محصولات با چالش‌های زیادی روبرو هستند. سیستم انبارداری FEFO (First Expired First Out) یک روش بسیار کارآمد برای انبارهایی است که محصولات با تاریخ انقضای مشخص نگه‌داری می‌کنند. در روش FEFO، کالایی که تاریخ انقضای آن نزدیک‌تر است در اولویت خروج قرار می‌گیرد. در این مقاله با جزئیات و روش اجرای سیستم انبارداری فِفو (FEFO)  آشنا خواهید شد.

FEFO سیستم انبارداری چیست؟

در بسیاری از انبارها هنگام آماده‌سازی سفارشات، کارکنان انبار کالاهایی را برای خروج انتخاب می‌کنند که دسترسی راحت‌تر و سریع‌تری داشته باشد. در انبارهایی مانند انبار مواد غذایی، دارویی و تجهیزات پزشکی در صورتی که کالاها به صورت رندوم یا به دلیل در دسترس بودن در اولویت خروج قرار بگیرند، خسارت‌های جبران ناپذیری به کسب کار وارد می‌شود. در روش FEFO (First Expired First Out) فقط برای کالایی که دارای زودترین تاریخ انقضا است مجوز خروج صادر می‌کند. اما چطور می‌توان این سیستم انبارداری را در انبار اجرا کرد بدون اینکه راندمان کاری در انبار پایین بیاید و جریان کاری کند شود. چون زمانیکه صحبت از FEFO در انبار می‌شود، ممکن است این نگرانی که برای انبارداران به وجود بیاید که زمان زیادی صرف گشتن و پیدا کردن محصول مورد نظر باید صرف شود. در صورتی که اجرای روش ففو نه تنها راندمان را پایین نمی‌آورد بلکه فرآیند ورود و خروج کالا در انبار سریع‌تر و به صورت بهینه انجام می‌شود.

اجرا FEFO در انبار با بارکد در سیستم انبارداری

سیستم بارکد یک راهکار عالی برای اجرا FEFO در انبار است. در این سیستم، به هر محصول یک لیبل بارکد چسبانده می‌شود. لیبل بارکد هر محصول علاوه بر اینکه شامل مشخصات محصول (رنگ، وزن، سریال و ....) می‌باشد، شامل تاریخ انقضای آن نیز می‌باشد. بنابراین هر کالایی که وارد انبار می‌شود تاریخ انقضای آن نیز در نرم افزار ثبت می‌شود.

زمانی که انباردار قصد دارد سفارشی برای خروج از انبار را آماده کند، در نرم افزار مشخصات و تعداد کالای مورد نظر را وارد کرده و سپس، نرم افزار محصولاتی که تاریخ انقضای آن‌ها نزدیک‌تر است را به صورت اتوماتیک در صف خروج قرار می‌دهد. در صورتی که محصولاتی جز لیست ارائه شده توسط نرم افزار، از انبار خارج شود مجوز خروج صادر نخواهد شد.

مجوز ورود و خروج در سیستم انبارداری چگونه صادر می‌شود؟

تا اینجا توضیح داده شد که تمام فعالیت‌های انبار تحت نظارت نرم افزا رسیستم انبارداری که ماژول FEFO برای آن فعال است انجام می‌شود. اطلاعات مربوط به کالاها و محصولات با استفاده از دستگاه بارکدخوان و هندهلد در اختیار نرم افزار قرار داده می‌شود.

• بارکدخوان: دستگاه بارکدخوان وظیفه قرائت بارکدها و انتقال آن به نرم افزار را به عهده دارد. بارکدخوان ها به دو دست سیمی و بیسیم دسته بندی می‌شود و هر انبار بسته به شرایطش ممکن است بارکدخوان‌های سیمی یا بیسیم را انتخاب کند. بارکد اسکنرهای وایرلس از تکنولوژی WiFi یا بلوتوث برای ارتباط با کامپیوتر استفاده می‌کند.
• هندهلد: دستگاه‌ هندهلد یا PDA در واقع یک کامپیوتر کوچک همراه است که دارای سیستم عامل ویندوزی یا اندرویدی می‌باشد که نرم افزار انبار روی آن نصب می‌شود و به این ترتیب تمامی فعالیت‌های انبار را می‌توان به صورت آنلاین مدیریت کرد.

در فرآیند کنترل موجودی انبار زمانیکه کالایی وارد انبار می‌شود، هنگام ورود بارکد آن اسکن می‌شود و تاریخ انقضای آن در سیستم انبارداری ثبت می‌شود (سند رسید). همچنین هنگام خروج کالا از انبار نیز برای صدور سند حواله بارکد آن توسط بارکدخوان یا هندهلد قرائت می‌شود. در سیستم انبارداری ففو (FEFO) اگر بارکد کالای خارج شده با بارکد کالای دارای اولویت خروج یکسان، نباشد مجوز خروج صادر نمی‌شود.

چطور می‌توان کالای مورد نظر را پیدا کرد؟

همانطور که گفته شد یکی از چالش‌های سیستم انبارداری FEFO پیدا کردن محل دقیق کالای دارای اولویت خروج است. برای حل این مشکل انبار به لوکیشن‌ها کوچک‌تر تقسیم‌بندی می‌شود و برای هر لوکیشن نیز یک کد در نظر گرفته می‌شود. زمانی که کالا وارد انبار می‌شود قبل از جانمایی در انبار، انباردار بارکد لوکیشن را نیز اسکن می‌کند. به این ترتیت نرم افزار علاوه بر تاریخ انقضای محصولات از محل آنها نیز آگاه می‌شود. بنابراین زمانی که نرم افزار لیست کالاهای که در صف خروج قرار دارند را ارائه می‌دهد محل استقرار آنها را نیز در اختیار انباردار قرار می‌دهد. برای مثال کالای X در لوکیشن A طبقه B قفسه C در اولویت برای خروج از انبار می‌باشد.

همچنین هنگام ورود کالا به انبار نیز نرم افزار انبار رای دانا سیستم تهران لوکیشن‌های خالی را به انباردار پیشنهاد می‌دهد. همچنین می‌توان برای لوکیشن‌های انبار بر اساس فاکتورهای مختلف از جمله میزان دسترسی نیز اولویت تعیین کرد.

FEFO برای چه انبارهایی مناسب است؟

ففو (FEFO) برای هر انباری که مواد غذایی، دارویی، لوازم آرایشی و بهداشتی و کالاهای فاسد شدنی نگه‌داری می‌کند کاربردی است.

فرق سیستم انبارداری FIFO و FEFO در انبار

در سیستم انبارداری فایفو (First In First Out) هر کالایی که زودتر وارد انبار شده صرف نظر از تاریخ انقضای آن، در اولویت صف خروج قرار می‌گیرد، در سایر موارد سیستم انبارداری فایفو و ففو یکسان هستند. در واقع در سیستم فایفو مبنا، تاریخ ورود کالا به انبار است و در ففو مبنا تاریخ انقضای کالا می‌باشد.

فایفو برای انبارهایی که با مد و فشن و تکنولوژی سرو کار دارند گزینه مناسب‌تری است. برای مثال در یک انباری قطعات تلفن همراه را  نگه داری می‌کند (که در یک بازه زمانی محدود در بازار تقاضا برای آن وجود دارد) سیستم انبارداری فایفو کارآمدتر است. قطعات تلفن همراه، کالای فاسد شدنی نیست اما بعد از اینکه تقاضا برای یک مدل خاص در بازار افت کرد نگه داری آن در انبار ضرر محسوب می‌شود.

مزایای استفاده از FEFO در سیستم انبارداری

سیستم انبارداری بر اساس FEFO به مزایای زیادی به همراه دارد از جمله:

• کاهش هزینه: از آنجایی که کالاهای به مدت زیادی در انبار نمی‌مانند، در نتیجه هزینه نگه‌داری آنها نیز کمتر می‌شود.
• جلوگیری از خسارت: از آنجایی که اصول سیستم انبارداری ففو (FEFO) براساس تاریخ انقضای کالاها پایه ریزی شده است، از نگه‌داری بیش از حد کالا و فساد آن و بروز خسارت جلوگیری می‌کند.
• بالا رفتن راندمان کاری در انبار: به کمک نرم افزار می‌توان مکان دقیق کالاها بلافاصله پیدا کرد، بنابراین از تردد بی‌مورد لیفتراک در انبار جلوگیری می‌شود.
• رضایت مشتری: از آنجایی که با اجرای سیستم FEFO مشتريان، كمتر محصولات منقضي را دريافت مي كنند، سطح رضایت مشتریان و اعتبار برند شما تضمین می‌شود.
• امکان پیگیری مشکلات: در صورت بروز هرگونه خطا، اطلاعات مربوط به تأمین کننده و حمل و نقل به راحتی قابل پیگیری هستند.

سیستم انبارداری شرکت آمازون

بدون شک آمازون موفق‌ترین شرکت تجارت الکترونیکی امروز است. این شرکت به یک سیستم مدیریتی پیشرفته برای نظارت و کنترل دقیق موجودی در انبارهای خود نیاز دارد. آمازون برای مدیریت انبارها و موجودی خود از یک روش متفاوت و پیچیده استفاده می‌کند.

در انبارهای آمازون قانون "Everything in its place and a place for everything" حاکم است. این استراتژی معمولی است که 99% مشاغل برای مدیریت موجودی خود به کار می‌گیرند. با این حال، آمازون از سیستم هرج و مرج (Chaos) استفاده می‌کند. یعنی کالاها در هر مکانی که جا داشته باشد قرار داده می‌شوند، بدون اینکه بر اساس دسته‌بندی خاصی قرار گیرند.

انبارهای آمازون و مراکز مختلف آن:

1. مراکز کراس داک (Crossdock): کالاها به طور موقت و کمتر از 24 ساعت نگهداری می‌شوند و سپس بسته‌بندی و برچسب‌گذاری می‌شوند.

2. مراکز پردازش کالا: این مراکز برای نگه‌داری موجودی و آماده‌سازی کالا برای مشتریان طراحی شده‌اند. هدف این مراکز کاهش موجودی در دست و آماده‌سازی سریع‌تر سفارشات است.

3. مراکز سورتینگ: بسته‌ها در این مراکز براساس کد پستی مرتب و مسیر تحویل مشخص می‌شوند. این فرآیند به‌صورت مکانیزه انجام می‌شود.

4. ایستگاه‌های تحویل: این ایستگاه‌ها سفارشات را برای تحویل به مشتری آماده می‌کنند. تحویل کالاها توسط شرکت‌های حمل و نقل مانند USPS، FedEx یا UPS انجام می‌شود.

5. مراکز تحویل فوری: این مراکز مخصوص کالاهایی هستند که باید سریع‌تر از معمول به دست مشتری برسند (برای مثال، کالاهایی که در دو ساعت پس از خرید باید تحویل داده شوند).

مدیریت موجودی در انبارهای آمازون:

آمازون برای مدیریت موجودی خود از سیستم‌های پیشرفته استفاده می‌کند تا از کارایی بالاتر و کاهش زمان جستجوی کالا در انبارها اطمینان حاصل کند.

انبارداری FIFO و LIFO: بررسی روش‌های مدیریت موجودی انبار

مدیریت موجودی در انبار یکی از ارکان اصلی برای بهینه‌سازی عملیات انبارداری است. دو روش رایج و کلیدی برای این منظور، FIFO (اولین وارده، اولین صادره) و LIFO (آخرین وارده، اولین صادره) هستند. هرکدام از این روش‌ها متناسب با نوع کسب‌وکار، محصولات، و شرایط انبارداری به کار می‌روند.

FIFO (First In, First Out)

در این روش، قدیمی‌ترین کالاها که زودتر وارد انبار شده‌اند، در اولویت خروج قرار می‌گیرند. FIFO بیشتر در مواردی استفاده می‌شود که محصولات:

• تاریخ انقضا دارند (مانند مواد غذایی، دارو و مواد آرایشی).
• ممکن است از مد بیفتند یا قدیمی شوند (مانند پوشاک یا قطعات الکترونیکی).

مزایای روش FIFO:

• جلوگیری از فساد یا انقضای کالا.
• کاهش ریسک انباشته شدن محصولات قدیمی.
• افزایش رضایت مشتری با تحویل کالای تازه‌تر.

روش پیاده‌سازی:

1. بارکدگذاری: هر کالا باید هنگام ورود به انبار برچسب‌گذاری شود که شامل اطلاعاتی مانند تاریخ ورود باشد.
2. لوکیشن‌بندی: انبار به بخش‌های مختلف تقسیم شده و مکان دقیق هر کالا مشخص می‌شود.
3. نرم‌افزار انبارداری: از سیستم‌های مبتنی بر بارکد برای ثبت ورود و خروج کالا استفاده می‌شود.
4. اولویت‌بندی خروج: نرم‌افزار به‌طور خودکار کالای قدیمی‌تر را برای خروج پیشنهاد می‌دهد.

LIFO (Last In, First Out)

برخلاف FIFO، در این روش جدیدترین کالاهایی که وارد انبار شده‌اند، زودتر از انبار خارج می‌شوند. این روش معمولاً برای کالاهای غیرقابل فساد و بازارهایی با نوسانات قیمتی بالا مناسب است.

موارد کاربرد:

• مواد اولیه‌ای که قیمت آن‌ها مدام تغییر می‌کند.
• محصولاتی که انقضا ندارند و استفاده از جدیدترین تولیدات اهمیت بیشتری دارد.

مزایای روش LIFO:

• کاهش تأثیر نوسانات قیمتی.
• تسریع در استفاده از موجودی جدیدتر.

HIFO (High Cost, First Out)

این روش بر اساس اولویت هزینه است. کالاهایی که هزینه بیشتری برای شرکت داشته‌اند، ابتدا از انبار خارج می‌شوند.

تجهیزات موردنیاز برای اجرای FIFO:

1. بارکدخوان و هندهلد: برای اسکن سریع و دقیق بارکد کالاها.
2. لیبل‌پرینتر: برای چاپ برچسب‌های بارکد با دوام متناسب با شرایط انبار.
3. نرم‌افزار انبارداری: برای مدیریت موجودی، تعیین اولویت خروج و ثبت تغییرات.

فواید اجرای FIFO در انبارداری:

• کاهش خطا: سیستم‌های مکانیزه احتمال اشتباهات انسانی را به صفر می‌رسانند.
• مدیریت بهتر فضا: کالاها با نظم بیشتری ذخیره و جابه‌جا می‌شوند.
• کاهش تردد غیرضروری: محل دقیق کالاها مشخص است، بنابراین تردد کارکنان و تجهیزات در انبار کاهش می‌یابد.
• جلوگیری از خسارات مالی: از انباشته شدن کالاهای منسوخ یا فاسد در انبار جلوگیری می‌شود.

چالش‌ها و انتخاب روش مناسب:

انتخاب بین FIFO و LIFO بستگی به نیازهای کسب‌وکار، نوع کالاها، و اهداف مالی دارد. برای مواد فاسدشدنی، FIFO بهترین گزینه است، در حالی که برای کالاهای پایدار یا محیط‌های دارای نوسان قیمتی، LIFO می‌تواند مؤثر باشد.

مدیریت موجودی انبار به روش‌های FIFO و LIFO به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا کنترل دقیق‌تری بر فرآیندهای انبارداری داشته باشند و از هدررفت منابع جلوگیری کنند. استفاده از تجهیزات پیشرفته مانند نرم‌افزارهای انبارداری و دستگاه‌های بارکدخوان نقش کلیدی در اجرای صحیح این روش‌ها ایفا می‌کند.