انبارداری FIFO و LIFO (کنترل موجودی با فایفو )

فایفو FIFO (First In First Out) و لایفو Lifo (Last In First Out) روش‌های شناخته شده مدیریت موجودی در انبار هستند. انبارداری به روش فایفو و لایفو روی نحوه انتقال موجودی کالا از انبار نظارت و کنترل دارد. با استفاده از  سیستم FIFO، قدیمی‌ترین کالاهای موجودی اول باید از انبار خارج شود و در صورتی که طبق سیستم LIFO، جدیدترین کالاها در اولویت خروج از انبار قرار می‌گیرند. مدیریت موجودی انبار با استفاده از روش فایفو و لایفو روی  بهینه سازی و اطمینان از قرار گرفتن محصولات شما در مکان مناسب و در زمان مناسب متمرکز است.

مدیریت موجودی FIFO

با استفاده از روش first in، first out اطمینان حاصل می کنید که اولین موجودی که به انبار شما وارد می‌شود اولین موجودی است که از انبار خارج می‌شود. اگر کالاهای فاسدشدنی مانند غذا، دارو، مواد آرایشی و بهداشتی در انبار خود نگه داری می‌کنید یا کالاهایی دارید که ممکن است از مد بیفتد (مد و فشن) یا منسوخ شود (فناوری)، قطعاً FIFO بهترین روش برای مدیریت انبار شما خواهد بود. یک مثال ساده و ابتدایی از سیستم FIFO، چیدمان شیرها در یخچال سوپر مارکت‌ها است. در سوپر مارکت‌ها بطری شیر در یخچال از انتها ذخیره می‌شوند و قدیمی ترین محصولات به سمت جلو کشیده می‌شوند تا قدیمی‌ترین بطری‌های شیر برای زودتر فروخته شوند.

سیستم مدیریت موجودیLIFO چیست؟

مدیریت موجودی به روش لایفو LIFO (Last In First Out)دقیقاً برعکس FIFO است. در سیستم لایفو (LIFO)، جدیدترین کالای موجود در انبار، ابتدا ارسال می‌شود. کالای جدید نسبت به کالای قدیمی اولویت دارد و زودتر مورد قرار می‌گیرید. 

مدیریت موجودی HIFO چیست؟

HIFI مخفف عبارت (High Cost First Out) است. در هایفو انبار کالاهایی که بیشترین هزینه خرید را دارند اولین کالاهایی هستند که از انبار خارج می‌شوند.

اجرا سیستم FIFO مبتنی بر بارکد

اقدامات مورد نیاز برای اجرای سیستم فایفو (اولین صادره از اولین وارده) انبار در ادامه به طور کامل شرح داده خواهند شد.

لیبلینگ کالاهای انبار

برای اینکه بتوان بر اساس  سیستم FIFO، نظارت عملی و دقیقی بر روی ورود و خروج کالا در انبار داشت، باید به هر کالا یک بارکد اختصاص داده شود. بارکد شامل اطلاعات مورد نیاز کالا از جمله نوع، جنس، رنگ و ... می‌باشد. در سیستم فایفو تاریخ ورود کالا به انبار یا در بارکد وارد می‌شود و یا در دیتا بیس نرم افزار به بارکد لینک می‌شود.

لوکیشن بندی انبار

برای پیاده سازی سیستم فایفو انبار باید در مرحله اول انبار را لوکیشن بندی کرد. انبارها را می‌توان در سه سطح تقسیم بندی کرد سه سطح انجام می‌شود: خط یا لاین (Line)، قفسه و طبقه. سپس باید به هر لوکیشن یک کد یا یک نماد اختصاص داد. بعد از اجرای لوکیشن انبار، باید اطلاعات مربوط یه لوکیشن‌ها و اولویت لوکیشن‌ها را در نرم افزار انبار وارد کرد.

نرم افزار انبار مبتنی بر بارکد

وظیفه اصلی برای اجرای FIFO انبار بر عهده نرم افزار انبار است. نرم افزار انبار تمامی ورود و خروج و تردد کالا در انبار را با جزئیات دقیق کنترل می‌کند:

مدیریت لوکیشن‌ها

میزان موجودی انبار در تمامی لوکیشن‌ها در نرم افزار انبار ثبت و ذخیره می‌شود. هر گونه تغییری در موجودی انبار با قرائت بارکد ثبت می‌شود. در نرم افزار رای دانا سیستم تهران می‌توان برای هر نوع کالایی یک لوکیشن مخصوص اختصاص داد. برای مثال می‌توان در نرم افزار مشخص کرد کالاهای نوع X فقط در لوکیشن A1 نگه‌داری شوند و به این ترتیب انبار با نظم و مقررات بهتری اداره شود.

همچنین در نرم افزار رای دانا سیستم تهران می‌توان در برای لوکیشن‌ها بر اساس فاکتورهای مختلف میزان دسترسی‌شان، اولویت در نظر گرفت.

ورود کالا

زمانی‌که یک کالا به انبار وارد می‌شود، این ماژول جزء بهترین نرم افزار انبارداری است که بهترین لوکیشن‌ها را برای ذخیره‌سازی کالا پیشنهاد می‌دهد. انباردار پس از اسکن کردن کد لوکیشنی که از بین لوکیشن‌های موجود انتخاب کرد، باید بارکد کالا را با استفاده از بارکدخوان یا دستگاه هندهلد (PDA) اسکن کند. به این ترتیب اطلاعات و محل قرار گیری کالای جدید در سیستم به روز می‌شود. 

خروج کالا

برای خروج کالا، نرم افزار  انبار طبق دستورالعمل فایفو، کالایی که زودتر از بقیه وارد انبار شده است را شناسایی می‌کند و به انباردار اعلام می‌کند که باید کالا با چه سریالی را از چه مکانی خارج کند. در صورتی که انباردار سهوا بخواهد کالا با سریال متفاوتی را از انبار خارج کند، سیستم مجوز خروج صادر نمی‌کند.

فواید FIFO انبار چیست؟

اجرای FIFO انبار فواید و مزایای زیادی در زمینه مدیریت موجودی انبار دارد.

جلوگیری از بروز خطا

با استفاده از نرم افزار انبار مبتنی بر بارکد رای دانا سیستم تهران تمام فعالیت‌ها در انبار به صورت مکانیزه و سیستمی انجام می‌شود بنابراین احتمال بروز خطا و اشتباه حین ورود و خروج کالا به صفر می‌رسد.

کنترل تردد در انبار

از آنجایی که در سیستم فایفو محل دقیق کالا را در انبار نمایش می‌دهد، تردد لیفتراک در بین لاین‌ها و قفسه‌های انبار به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.

جلوگیری از خسارت‌های مالی

همانطور که گفته شد اساس سیستم فایفو انبار بر این پایه است که کالایی که زودتر وارد انبار شده است در اولویت خروج باشد، بنابراین از بروز خسارت‌های مالی ناشی از فساد و تخریب محصول و انباشت بیش از حد کالا در انبار جلوگیری می‌کند.

تجهیزات مورد نیاز برای FIFO انبار چیست؟

برای اجرای روش FIFO در انبار به برچسب بارکد، لیبل پرینتر و بارکدخوان یا هندهلد نیاز است.

لیبل و چاپگر

برچسب‌های بارکد با توجه به نوع کالا و شرایط محیطی انبار ممکن است از جنس کاغذی، PVC، متال و ... باشند. هرکدام از این لیبل‌ها برای شرایط محیطی خاصی کارایی دارند و مناسب هستند. برای مثال لیبل‌های متال برای محیط‌های با دمای بسیار بالا مناسب است و نسبت به خراشیدگی و ساییدگی مقاومت بالایی دارد ولی در عین حال هزینه خرید آن زیاد است. در مقابل لیبل‌های کاغذی قیمت پایین‌تری دارند اما در دوام زیادی ندارند. بسته به شرایط و بودجه در نظر گرفته شد، برای اجرای سیستم فایفو انبار باید بهترین و مناسب‌ترین لیبل را انتخاب کرد.

برای چاپ بارکد بر روی لیبل می‌توان از لیبل پرینترهای رومیزی، صنعتی و یا صنعتی استفاده کرد. در انبارهای بزرگ روزانه به تعداد زیادی لیبل بارکد نیاز دارند بهتر است از لیبل پرینترهای صنعتی که توانایی چاپ بالایی دارند استفاده شود.

بارکدخوان و هندهلد (PDA)

بارکدهای چسبانده شده به کالاها در سیستم فایفو (FIFO) با استفاده از دستگاه بارکدخوان یا دستگاه هندهلد قرائت می‌شوند. بارکدخوان‌های بیسیم با استفاده از یک دانگل با کامپیوتری که نرم افزار انبار بر روی آن نصب است، ارتباط برقرار می‌کند. زمانیکه بارکدخوان در محدوده برد خود بارکدها را اسکن کند، اطلاعات موجود در نرم افزار به روز می‌شود.

دستگاه‌های هندهلد یا موبایل کامپوتر دارای یک سیستم عامل هستند که می‌توان نرم افزار انبار را روی آنها نصب کرد و دیگر نیازی به کامپیوتر یا لپتاپ برای انتقال اطلاعات ندارد بنابراین تمام امور مربوط به انبارداری از قبیل صدور رسید و حواله در دستگاه PDA انجام می‌شود. دستگاه  هند هلد یا دیتا کالکتور برای محیط‌های صنعتی و انبار بزرگ با کالاهای سنگین مانند انبار قطعات خودرو و ... بسیار کاربردی هستند. این دستگاه بسیاری از امور مربوط به مدیریت انبار را که نیاز به زمان و انرژی زیادی دارد را تنها با قرائت یک بارکد ظرف چند ثانیه انجام می‌دهد.

حسین نورالهی

مرداد 1401