شماره لات یا بچ نامبر (Batch Number)

شماره لات (LOT Number) یا شماره بچ (Batch Number) در صنایع مختلف به ویژه صنایع آرایشی و بهداشتی و غذایی برای بسیاری از تولیدکنندگان، عمده فروشان و خرده فروشان امری اساسی است. از شماره بچ برای ردیابی و پیگیری محصولات با استفاده از اطلاعات تولید استفاده می شود، کاری که به روش های دستی زمان بر خواهد بود و احتمال اشتباه در آن بسیار زیاد است.

توجه: عبارت Batch Number و Lot Number در ادامه به جای یکدیگر استفاده می شود.

بچ نامبر

تاریخچه ایجاد لات یا بچ نامبر

ردیابی محصولات خاص در زنجیره تامین در سال 2013 با رسوایی گوشت اسب در ایالات متحده مورد توجه قرار گرفت، جایی که مشخص شد سوپرمارکت های بزرگ ظاهراً از محتویات محصولات موجود در قفسه های خود بی اطلاع هستند. اگرچه گوشت اسب به خودی خود هیچ تهدیدی فوری برای سلامتی ندارد، اما مصرف کنندگان شروع کردن به حساس شدن در این مورد که مواد اولیه غذاهایشان ازچیست.

بچ نامبر (Batch Number) چیست؟

در اصطلاح صنعتی، بچ نامبر یا شماره لات نامی است که با اعداد و یا حروف برای شناسایی و ردیابی مجموعه ای از محصولات یکسان استفاده می شود که دارای ویژگی های خاصی از تولید هستند (زمان تولید، تاریخ تولید، کد شناسایی و غیره).

تولید و اعمال این کدهای دسته ای، ردیابی محصول را تضمین می کند و اطلاعات مربوط به تاریخچه و پیشینه محصول را از طریق زنجیره تامین حفظ می کند. این فرآیند کد گذاری معمولاً در صنایع داروسازی، مواد غذایی و آشامیدنی و کالاهای بسته بندی مصرف کننده استفاده می شود، جایی که قابلیت ردیابی هم برای محافظت از مصرف کنندگان و هم برای رعایت مقررات قانونی بسیار مهم است.

ویژگی های شماره لات

همانطور که گفته شد محصولاتی که ویژگی مشترکی دارند دارای شماره لات مشترکی خواهند بود. این ویژگی های مشترک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • تاریخ یا زمان تولید
  • محل تولید (کد کارخانه، شماره خط)
  • تاریخ انقضا
  • یک ماده رایج مورد استفاده در دسته تولید

به طور کلی، این کدها در خارج از بسته بندی محصول قرار می گیرند و می توانند هر ترکیبی از عدد یا حروف را که سازنده برای تناسب با سیستم خود نیاز دارد، به خود بگیرد. این طبقه بندی دسته ای به شرکت ها کمک می کند تا بررسی های کنترل کیفیت را انجام دهند و در صورت نیاز، امکان جستجوی دقیق از طریق سوابق موجودی نیز فراهم است.

چه زمانی بچ نامبر ضروری است؟

بسته به صنعت مورد نظر، مقررات مختلف و استانداردهای صنعت تعیین می کنند که چه زمانی لازم است یک کد دسته ای محصول یا لات نامبر ایجاد شود.

کدام لیبل پرینتر برای بچ نامبر مناسب است؟

همانطور که بچ نامبر محصول بر اساس عواملی مانند صنعت و شبکه های توزیع متفاوت است، انتخاب دستگاه مناسب برای چاپ این کدها نیز به نیازهای عملیاتی منحصر به فرد شما بستگی دارد. بچ نامبر یا با استفاده از جت پرینتر روی محصول به طور مستقیم چاپ می شود یا روی یک برچسب در کنار سایر اطلاعات مهم چاپ می شود و روی خود محصول و یا بسته بندی محصول چسبانده می شود. برای انتخاب بهترین چاپگر برای چاپ شماره بچ روی برچسب به نکات زیر توجه کنید:

  • میزان چاپ: دستگاه های لیبل پرینتر رومیزی تا حدود 5 هزار برچسب را چاپ می کنند. برای تیراژهای بالاتر دستگاه های لیبل پرینتر صنعتی گزینه های مناسب تری هستند. پرینترهای لیبل زن صنعتی می توانند به صورت مداوم تا تعداد بالای 20 هزار عدد نیز در طول روز چاپ کنند.
  • سرعت چاپ: سرعت چاپ دستگاه های لیبل زن از حدود 127 میلیمتر بر ثانیه تا 356 میلیمتر بر ثانیه می باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انتخاب دستگاه لیبل پرینتر "راهنمای خرید لیبل پرینتر" را مطالعه کنید.

بچ نامبر لیبل اصالت کالا

همانطور که می توانید محصولات سلامت محور دارای برچسب اصالت می باشد تا مصرف کننده بتواند از طریق کد اصالت درج شده روی برچسب از اصالت کالای خریداری شده استعلام بگیرد. شماره لات نیز یکی از مواردی است که روی برچسب اصالت ذکر می شود. در صورتی که تعداد زیادی از مصرف کنندگان از یک نوع کالا نارضایتی داشته باشند، تولید کننده با استفاده از بچ نامبر می تواند عوامل تولید را بررسی کنند و مشکل را ریشه یابی کنند.


حسین نورالهی
مرداد 1401