ریبون چیست؟ 

ریبون‌ جز مواد مصرفی برای چاپ برچسب بارکد محسوب می‌شود. در واقع ریبون نقش جوهر را برای پرینتر لیبل زن بازی می‌کند. ریبون‌ها از نظر جنس به چهار دسته وکس، وکس رزین، رزین و سوپر رزین دسته بندی می‌شوند. کیفیت و ماندگاری بارکد چاپ شده روی لیبل شدیدا به نوع ریبون مصرفی بستگی دارد بنابراین انتخاب ریبون متناسب با نیازها، یک امر مهم در فرآیند لیبلینگ محسوب می‌شود. در ادامه با ساختار، انواع و ابعاد ریبون آشنا خواهید شد.

مکانیزم چاپ

به طور ساده ریبون را می‌توان به صورت یک نوار پلاستیکی است که لایه‌ای از جوهر روی آن قرار دارد، در نظر گرفت. هنگام چاپ، با داغ شدن هد، جوهر روی لیبل ذوب می‌شود و تصویر مورد نظر روی آن چاپ می‌شود. به این روش، مکانیزم چاپ انتقال حرارتی (Thermal Transfer) یا چاپ با ریبون می‌گویند.

در مکانیزم حرارت مستقیم که به آن چاپ بدون ریبون نیز گفته می‌شود، حرارت به صورت مستقیم باعث تغییر رنگ کاغذ حرارتی می‌شود. بارکدهای چاپ شده با روش بدون ریبون ماندگاری کمی دارند و زود پاک می‌شوند. علاوه بر این در روش چاپ حرارتی مستقیم به هد لیبل پرینتر یه یک قطعه اصلی از پرینتر است آسیب می‌رسد.

ساختار ریبون

نوار ریبون از چهار لایه تشکیل شده است: لایه محافظ، لایه PET ، لایه آزاد و لایه جوهر. هر لایه از ریبون دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که یک هدف مشترک یعنی اطمینان از چاپ برچسب با بالاترین کیفیت را دنبال می‌کند.

• لایه محافظ: این لایه بین PET و هد چاپ قرار می‌گیرد و مشکلات الکتریسیته ساکن را کاهش می‌دهد همچنین حرکت ریبون را در چاپگر بهبود می‌بخشد.
• لایه PET: این لایه امکان انتقال حرارت از هد حرارتی به جوهر را فراهم می کند.
• لایه آزاد: لایه آزاد کمک می‌کند تا جوهر حتی در دمای پایین نیز از لایه پایه جدا شود.
• لایه جوهر: لایه جوهر از وکس، وکس / رزین یا رزین ساخته شده است. این لایه با حرارت تولید شده توسط هد، مطابق با تصویری که قرار است چاپ شود، ذوب می‌شود و عملیات چاپ انجام می‌شود. ضخامت لایه جوهر یکی از مواردی است که روی کیفیت چاپ تاثیر می‎‌گذارد.

انواع ریبون

همانور که گفته شد، 4 نوع ریبون وجود دارد: وکس، وکس رزین، رزین و سوپر رزین. اما هرکدام از این نوع ریبون‌ها دارای طیف وسیعی زیر گروه هستند مانند پریمیوم (Premium)، اکونومی (Economy) و ... . 

وکس (Wax Ribbon)

ارزان‌ترین ریبون برای چاپ لیبل، ریبون وکس است. از آنجایی که نقطه ذوب وکس نسبت به سایر ریبون‌ها پایین‌تر است می‌توان در تنظیمات چاپ، حرارت را پایین آورد. دوام تصویری که با ریبون وکس چاپ شده است در برابر ساییدگی، خراش، رطوبت، دمای بالا و مواد شوینده کم است. ریبون وکس برای موارد مناسب است که ساییدگی یا تماس فیزیکی زیادی با مواد چاپی وجود نداشته باشد یا چاپ به مدت طولانی مورد نیاز نباشد. ریبون وکس برای چاپ لیبل آدرس، لیبل لباس، برچسب قیمت، لیبل انبار و قفسه  مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وکس رزین (Wax-Resin Ribbon)

ریبون وکس رزین ترکیبی از مواد رنگی بر پایه وکس و رزین است (درصد مواد رزین بیشتر است). چاپ با ریبون وکس رزین نسبت به ریبون وکس به دما و فشار بیشتری نیاز دارد، چون رزین نقطه ذوب بالاتری دارد. از آنجایی که رزین ماده سخت‌تری است دوام لیبل چاپ شده با ریبون وکس رزین در برابر مواد شیمیایی و سایش از چاپ وکسی بیشتر است. با ریبون‌ وکس رزین می‌توان به سرعت چاپ 16 اینچ در ثانیه رسید. ریبون وکس رزین کمی از ریبون وکس گران‌تر است و در مواردی که ماندگار چاپ بیشتری نسبت به وکس مد نظر باشد از ریبون وکس رزین استفاده می‌شود.

ریبون رزین (Resin Ribbon)

ریبون‌های رزین حاوی بالاترین درصد مواد رزینی هستند. چاپ با ریبون رزین با دما و فشار بالایی انجام می‌شود، چون رزین دارای نقطه ذوب بالایی است و به همین دلیل سرعت چاپ نسبت به ریبون وکس رزین کمتر است. اما لیبل چاپ شده با ریبون رزین در برابر سایش، دمای بالا، خراش و مواد شوینده مقاومت بسیار بالایی دارد. از ریبون رزین برای چاپ لیبل برای صنایع دارویی، خودروسازی و لوازم خانگی استفاده می‌شود. ریبون رزین نسبت به ریبون وکس و وکس رزین قیمت بیشتری دارد.

ریبون سوپر رزین  (Super Resin Ribbon )

ریبون سوپر رزین دارای بالاترین مقاومت و ماندگاری در برابر ساییدگی، مواد شیمیای مانند هگزان، رطوبت و دمای بالا است. بارکدی که با لیبل سوپر رزین چاپ شده باشد حتی در دماهایی 40- تا 150 درجه سانتی گراد نیز محو و مخدوش نمی‌شود. چون ریبون سوپر رزین قیمت بالایی دارد، فقط در موارد بسیار ضروری که شرایط محیطی بسیار سخت است مورد استفاده قرار می‌گیرد برای مثال در صنایع شیمیایی و پزشکی.

روکش داخلی و خارجی

ریبون‌ها انتقال حرارتی یا به سمت داخل (csi) روکش می شوند یا به سمت بیرون (cso) روکش می‌شوند. بسته به جهتی که ریبون رول شده است، لایه پوششی ممکن است به صورت داخلی (inside facing) یا خارجی (out side facing) قرار بگیرد. برای تشخیص اینکه ریبون به کدام طرف روکش شده است کمی از ریبون را باز کنید، هنگامی که به نوار مشکی رسیدید، خواهید دید که یک طرف آن براق است و یک طرف آن دارای روکش مات‌تری است، سمت مات طرفی است که جوهر قرار دارد. روش دیگر برای تشخیص روی ریبون استفاده از نوار چسب است. برای این منظور کافیست نوار چسبی را روی ریبون بچسبانید و چند لحظه بعد چسب را از روی ریبون جدا کنید، در صورتی که روی چسب اثری از رنگ وجود داشت ریبون (inside facing) است و در غیر این صورت (out side facing) می‌باشد.

ابعاد ریبون

علاوه بر جنس، ابعاد ریبون هم حایز اهمیت است.

• عرض: ریبون‌ها دارای عرض متفاوتی هستند. 60، 80 و 110 میلیمتر متداول ترین عرض برای ریبون است. هنگام انتخاب ریبون برای چاپ، باید نزدیکترین عرض ریبون به لیبل را انتخاب کرد. به عنوان مثال، اگر یک برچسب 50 میلیمتری چاپ می‌کنید، باید یک ریبون 60 میلیمتری استفاده کنید. اگرچه می‌توان از ریبون 80 میلیمتری هم استفاده کرد اما در این صورت مقدار زیادی از ریبون هدر می‌رود.  
• طول: طول ریبون‌ها معمولا 75، 300 و 450 متر است که ریبون با طول کوتاه‌تر برای چاپگرهای انتقال حرارتی رومیزی در نظر گرفته می‌شوند ریبون با طول بیشتر برای لیبل پرینترهای صنعتی.
• بوبین یا Core: ریبون روی بوبین استوانه‌ای شکل با قطر 0.5 اینچ و 1 اینچ پیچیده شده است. ریبون‌های داری طول کمتر مانند ریبون های 75 متری معمولا بوبین 0.5 اینچی قرار دارد.

قیمت ریبون

قیمت ریبون‌ها بسته به جنس و ابعادشان با هم متفاوت است. در میان ریبون‌ها، ریبون کاغذی ارزان‌ترین ریبون و ریبون سوپر رزین گران‌ترین ریبون است. همچنین متراژ ریبون نیز روی قیمت آن تاثیر می‌گذارد. برای اطلاع از قمیت دقیق و روز ریبون می‌توانید با بخش فروش رای دانا سیستم تهران تماس بگیرید.