لجستیک و مدیریت زنجیره تامین

مدیریت لجستیک بخشی از مدیریت زنجیره تامین است که جریان کالاها، خدمات، اطلاعات و سرمایه را از مواد خام تا مصرف کننده نهایی مدیریت و کنترل می کند. در حالی که مدیریت زنجیره تامین اصطلاح گسترده تری است که با تأمین مواد اولیه، تهیه نیازهای مصرف کننده، تبدیل مواد اولیه به محصولات نهایی و تحویل به موقع محصول به مصرف کننده (مدیریت تدارکات) مرتبط است. در ادامه به شما کمک می کند تا تفاوت بین مدیریت لجستیک و مدیریت زنجیره تامین را درک کنید.

تفاوت بین SCM و Logistics

مدیریت زنجیره تامین

مدیریت زنجیره تامین (SCM) فرآیند مدیریت حرکت مواد اولیه و قطعات از ابتدای تولید تا تحویل به مصرف کننده است. در بسیاری از سازمان ها، تصمیمات زنجیره تامین عملیاتی، بر حسب نیاز ها و متغیرهای موجود اتخاذ می شود و بر نحوه توسعه، تولید، جابجایی و فروش محصولات تاثیر می گذارند. پیچیدگی زنجیره تأمین با اندازه کسب و کار و پیچیدگی و کمیت اقلام تولید شده متناسب است، اما اکثر زنجیره های تأمین دارای عناصر مشترک هستند، مانند موارد زیر:

  • مشتریان: رویدادهای مربوط به مشتریان زمانی شروع می شود که مشتری تصمیم به خرید محصولی می گیرد که توسط یک شرکت برای فروش عرضه شده است.
  • برنامه ریزی: بخش برنامه ریزی یک برنامه تولید برای تولید محصولات ایجاد می کند تا سفارشات مشتری انجام شود. برای تولید محصولات، شرکت باید مواد اولیه مورد نیاز را خریداری کند.
  • خرید: بخش خرید لیستی از مواد اولیه و خدمات مورد نیاز بخش تولید را برای تکمیل سفارشات مشتریان دریافت می کند.
  • موجودی: مواد اولیه از تامین کنندگان دریافت می شود، از نظر کیفیت و دقت بررسی  و سپس به انبار منتقل می شود.
  • تولید: بر اساس برنامه تولید، مواد اولیه به منطقه تولید منتقل می شود. از این مواد اولیه برای تولید محصولات نهایی سفارش داده شده توسط مشتری استفاده می شود و سپس به انباری که در انتظار حمل است ارسال می شود.
  • حمل و نقل: هنگامی که محصول نهایی به انبار می رسد، بخش حمل و نقل کارآمدترین روش را برای ارسال محصولات تعیین می کند تا آنها در تاریخ یا قبل از تاریخ تعیین شده توسط مشتری تحویل داده شوند.

لجستیک

لجستیک مدیریت جریان کالاها بین نقطه مبدا و نقطه مصرف به منظور برآوردن نیازهای مشتریان یا شرکت ها است. منابع مدیریت شده در لجستیک می تواند شامل موارد فیزیکی مانند غذا، قطعات، تجهیزات و همچنین موارد انتزاعی مانند اطلاعات باشد. تدارکات اقلام فیزیکی معمولاً شامل ادغام جریان اطلاعات، جابجایی محصولات، تولید، بسته بندی، موجودی، حمل و نقل و انبارداری است.

اغلب در تعاریف تفاوت بین لجستیک و زنجیره تامین سردرگمی وجود دارد. اکنون به طور کلی پذیرفته شده است که لجستیک به فعالیت‌های درون یک شرکت یا سازمان مرتبط با توزیع یک محصول اشاره دارد، در حالی که زنجیره تامین شامل تولید و نیز تدارکات می‌شود و بنابراین تمرکز بسیار گسترده‌تری دارد، زیرا شامل شرکت‌های متعدد، از جمله تامین‌کنندگان، تولیدکنندگان، و خرده فروشان، با هم کار می کنند تا نیاز مشتری به یک محصول یا خدمات را برآورده کنند.

یکی از مفاهیم لجستیک داشتن کالای مناسب، در مقدار مناسب، در زمان مناسب، در مکان مناسب، به ازای قیمت مناسب می باشد. یک مدیر عملیاتی که بر لجستیک تمرکز می کند با مسائلی مانند مدیریت موجودی، خرید، حمل و نقل، انبارداری و برنامه ریزی و سازماندهی این فعالیت ها سروکار دارد. لجستیک ممکن است یک تمرکز داخلی (لجستیک ورودی) یا یک تمرکز خارجی (لجستیک خروجی) داشته باشد.

لجستیک ورودی

مدیری که مسئولیت لجستیک ورودی را بر عهده دارد، همه موارد مربوط به جریان ورودی منابعی را که شرکت برای تولید کالاها یا خدمات خود به آن نیاز دارد، مدیریت می کند. این فعالیت‌ها شامل مدیریت روابط تامین‌کننده، دسترسی به مواد خام، مذاکره در مورد قیمت‌گذاری مواد و ترتیب تحویل کالا خواهد بود.

لجستیک خروجی

مدیری که در لجستیک خروجی کار می کند روی دو موضوع متمرکز خواهد شد: ذخیره سازی و حمل و نقل. او از تکنیک های انبارداری برای ایمن و در دسترس نگه داشتن کالای نهایی استفاده می کند. از آنجا که ممکن است محصولات در هر لحظه به مشتری منتقل شوند، سازماندهی مناسب کالاها بسیار مهم است. داشتن کمترین محصول ذخیره شده ممکن است سودمند باشد زیرا ذخیره محصولات مشمول هزینه می شود، بنابراین مدیر تدارکات خروجی اغلب مجبور است کاهش هزینه شرکت را با تقاضای مصرف کننده متعادل کند. عملکرد حمل و نقل تا حد زیادی پیچیده ترین بخش لجستیک خروجی است. بدون حمل و نقل، به سادگی هیچ لجستیکی وجود ندارد. به همین دلیل بسیار مهم است که بتوانیم محصول را از یک مکان به مکان دیگر با سریع ترین، مقرون به صرفه ترین و کارآمدترین شکل ممکن منتقل کنیم. از آنجایی که حمل و نقل شامل نوسانات است، عواملی مانند تاخیر و تغییرات در هزینه سوخت باید در نظر گرفته شود تا تمام سناریوهای ممکنی که ممکن است جابجایی کارآمد کالا را به خطر بیندازند، پوشش داده شود.

تفاوت بین SCM و Logistics

  • تفاوت اساسی بین مدیریت لجستیک و مدیریت زنجیره تامین این است که مدیریت لجستیک فرآیند ادغام و نگهداری (جریان و ذخیره) کالاها در یک سازمان است در حالی که مدیریت زنجیره تامین هماهنگی و مدیریت (حرکت) زنجیره های تأمین یک سازمان است.
  • تفاوت دیگر بین لجستیک و مدیریت زنجیره تامین این است که هدف مدیریت لجستیک رضایت مشتری است در حالی که مدیریت زنجیره تامین بیشتر بر مزیت رقابتی تاکید دارد.
  • در گذشته برای ارائه هر کالا یا خدماتی به مشتریان نهایی خود، فقط مدیریت لجستیک اعمال می شد، در حالی که مدیریت زنجیره تامین یک مفهوم تکامل یافته و مدرن از آن است.
  • تفاوت دیگر بین مدیریت لجستیک و مدیریت زنجیره تامین این است که مدیریت لجستیک تنها شامل یک سازمان می شود در حالی که سازمان های متعددی (هماهنگی و همکاری سازمان های مختلف مانند تامین کنندگان، واسطه ها، توزیع کنندگان و مشتریان) با مدیریت زنجیره تامین درگیر هستند.
  • مهمترین تفاوت دیگر بین مدیریت لجستیک و مدیریت زنجیره تامین این است که مدیریت لجستیک بخش کوچکی از مدیریت زنجیره تامین است در حالی که مدیریت زنجیره تامین یک مفهوم جدید و مدرن است.
  • تفاوت بین SCM و Logistics این است که مدیریت زنجیره تامین (SCM) شامل برنامه ریزی، اجرا و ذخیره سازی موثر کالاها و خدمات بین نقطه مبدا و نقطه مصرف برای برآوردن نیازهای مشتری است. در حالی که هدف اصلی مدیریت لجستیک ارائه محصول مناسب در زمان مناسب با همه ویژگی های دیگر است.
  • تفاوت دیگر بین SCM و Logistics این است که مدیریت زنجیره تامین (SCM) مجموعه ای از فعالیت های مرتبط با هم است که مربوط به انتقال مواد اولیه به کالاهای نهایی تا رسیدن به کاربر نهایی است. در حالی که مدیریت لجستیک شامل فعالیت هایی مانند انبارداری، بسته بندی مناسب، انجام سفارشات، کنترل انبار و مدیریت انبار است.


حسین نورالهی
تیر 1401